برای رسیدن به اهداف، باید مسیرهایی را انتخاب و در آنها قدم گذاشت. حال مسیرها را از مناظر مختلف می توان مورد بررسی قرار داد.
شاید مسیرهایی وجود داشته باشد که به مقصد رسیدن مسیرهای بزرگتر (بصورت مستقیم یا غیرمستقیم) کمک کند. اگر چنین باشد؛ از مسیرها میتوان به عنوان ابزار نام برد که از این ابزارها در راستای اهداف بزرگتری استفاده می شود.
این ابزارها می توانند معنوی، مادی، علایق انسانها، شغل، دغدغه و ... باشند. مانند کسی که به خاطر علایق (یا جبر روزگار و یا ...) به سمت چیزهایی کشیده میشود. مانند یک ساز، حسابداری، کتابخوانی و ...
تمام چیزهایی که یک شخص به سمت آنها کشیده می شود همان ابزارها هستند که اگر شخص مورد نظر هدف بالاتری داشته باشد، این ابزارها در راستای هدف او حرکت می کنند، اما اگر چنین نباشد؛ این ابزارها و خاصیتهای ابزارها هستند که مسیر فرد مورد نظر را تغییر می دهند و به هر جا که شود آن شخص را می کشانند.
در نتیجه انسان به دو چیز باید به دقت بنگرد و انتخاب صحیح داشته باشد:
اهداف و ابزارها
اهداف
انسان می تواند هیچ هدفی را دنبال نکند و یا چند هدف را برای خود در نظر داشته باشد. شاید یک ابزار برای یک انسان، هدف او شود و یا یک ابزار هدف او را بالاتر و بالاتر ببرد. یا هدفی داشته و ابزارهایی برای رسیدن به آن تعیین کند. و یا احتمالات دیگری که صورت میگیرد.
هر هدفی می تواند ابزاری برای رسیدن به هدفی دیگر هم باشد. تمام این اهداف، به عنوان ابزار شناخته می شوند و در کل، اهداف مختلف یک شخص، شاکله ی اصلی ایشان را معین می کند. در انتهای این مطلب به مشخص شدن شاکله ی اصلی یک انسان خواهیم رسید.
ابزارها
ابزارها به شکلهای مختلف هستند:
1-بسیاری از ابزارها را می توان به شیوه های مختلف بکار برد و نتیجه ی آن، بسیار متفاوت با بکاربردن شخص دیگری از همان ابزار است. مانند علوم و تخصص هایی که اشخاص مختلف، استفاده های گوناگونی از آنها می کنند.
به عنوان مثال شاید پزشکی مجرب، به دنبال درمان بیمار خود نباشد اما پزشکی دیگر نه بفکر درمان بلکه به شفای بیمار خود فکر میکند. یا مُفسِّری، قرآن را تفسیر به رای کند ولی مُفسِّری دیگر به دنبال تفسیری درست از قرآن باشد. در اینجا می فهمیم که حتی می توان از ابزارهایی با چهره ی درست، استفاده ای نادرست داشت.
2-ابزارهایی نیز موجودند که باعث ویرانی اهداف شخص می شوند و فرد مورد نظر را از هدفش دور می سازند که شخص باید در انتخاب ابزار خود دقت لازم را مبذول دارد. مانند مسلمانی که بدنبال حقیقت دینش باشد و بخواهد از شغلهایی که به مسلمانیش لطمه میزند استفاده نماید. البته این ابزارها را میتوان از دو جهت مورد بررسی قرار داد: 1-نسبت ابزار به چیزی، جمعی، شخصی و یا ... از نظر شخص (relative) 2-قضاوت یک جایگاه فوق طبیعت برای ابزار مورد نظر (absolute)
مطالب بالا نتیجه ی تأمل این حقیر در زندگی افراد و انتخابها، اجتماع، طبیعت و تجربیات بنده بوده است.
و حرف آخر:
به نظر بنده حقیر، تمام اهداف اصلی و غایی انسانها به دو مسیر درست و نادرست منتهی می شوند.
حسین پاسندی یساقی